W wielu przypadkach nietrzymania moczu konieczne jest stosowanie srodków pomocniczych, których wybór na polskim rynku jest coraz bogatszy.
Wkladki urologiczne dla mężczyzn
Srodki te sa nazywane takze kieszonkami praciowymi. Ich ksztalt jest dopasowany do narzadów plciowych mezczyzny. Nie ograniczaja swobody w codziennych czynnosciach - sa niewidoczne i latwe w uzytkowaniu: samoprzylepne paski mocowane do slipów utrzymuja wkladke na wlasciwym miejscu. Mozna je stosowac wraz ze specjalnie do tego przeznaczona siatkowa elastyczna bielizna. Sa róznej wielkosci i chlonnosci. Zbiorniczek powinno sie zmieniac przecietnie 1-3 razy dziennie lub w razie odczucia, ze jest pełen.
Podpaski urologiczne dla kobiet
Sa one ksztaltem dopasowane do ciala i produkowane w róznych rozmiarach, tak jak praktyczna elastyczna bielizna. Mocuje sie je za pomoca paska z klejem. Odpowiednio czesta zmiana podpasek zapobiega wystepowaniu nieprzyjemnego zapachu. Warto stosowac podpaski zawierajace superwsiakliwy material, który utrzymuje mocz gleboko w podpasce (najlepsze sa te, w których mocz przeksztalcany jest w zel), pozwala to uniknac przeciekania.
Cewniki zewnetrzne (uridomy)
Wystepuja jako srodki samoprzylepne lub z paskiem mocujacym, dostosowane do polaczenia z workiem na mocz. U niektórych chorych z pecherzem neurogennym i u pacjentów po licznych operacjach stwierdzono reakcje alergiczna na lateks. W takich przypadkach wskazane jest stosowanie cewników zewnetrznych bezlateksowych. Nalezy co najmniej raz dziennie sprawdzac, czy uridom jest dobrze umocowany i jaki jest stan skóry stykajacej sie z cewnikiem.
Worki do zbiórki moczu
Kupujac je, nalezy zwrócic uwage na jakosc. Dobry worek jest miekki, z lekkiej tkaniny, tylna scianke ma wykonana z miekkiego nietkanego materialu, który w przypadku mocowania worka na nodze pozwala skórze oddychac. Worek powinien miec odpowiedniej dlugosci dren, wykonany z materialu zapobiegajacego jego zaginaniu i skrecaniu sie, oraz zawór uniemozliwiajacy cofanie sie moczu do drenu. Jezeli chory jest aktywny, potrzebny mu jest worek, który nie bedzie utrudnial poruszania sie, a wiec mocowany na nodze pacjenta lub do wózka. Worki takie powinny byc zawsze umieszczane ponizej poziomu spojenia lonowego, aby nie dopuszczac do cofania sie moczu z worka.
Zacisk praciowy
Jest to bardzo lekka, delikatna, z zewnatrz usztywniona, specjalnie wyprofilowana nakladka na pracie, która po zamocowaniu uciska na cewke moczowa, odcinajac niekontrolowany wyplyw moczu. W ciagu dnia osoba majaca problem z nietrzymaniem moczu powinna co 1,5 lub 2 godz. otwierac zacisk i oddawac mocz, a w nocy - w razie parcia. Czestotliwosc otwierania zaciskacza jest uzalezniona od ilosci spozywanych plynów. Zacisk jest wyscielony miekkim, bardzo delikatnym tworzywem nie przylegajacym do skóry. Zacisk moze byc myty i uzywany przez dluzszy czas, nie dluzej jednak niz 7 dni.
Pieluchomajtki
Kazdy chory powinien miec dobrany odpowiedni rozmiar (maja od 50 do 150 cm w pasie i rózna chlonnosc - od 850 do 1700 ml). Pieluchomajtki musza miec absorbujaca wkladke, która zapewnia sucha powierzchnie i mozliwosc utrzymywania na wlasciwym miejscu za pomoca tasm i przylepców. Nalezy zwracac uwage, by brzegi pieluchy wokól nóg byly elastyczne i scisle do nich przylegaly - zapobiega to przepuszczaniu wilgoci. Najlepsze sa te, których powierzchnia stykajaca sie z cialem jest wykonana z nienasiakliwej wlókniny, co pozwala na utrzymanie suchej skóry. Jezeli to mozliwe, nalezy stosowac pieluchy zawierajace wskaznik wilgotnosci; dzieki niemu latwo okreslic, kiedy trzeba zmienic pieluche - jest to istotne w pielegnacji osób nieprzytomnych lub bez kontaktu.
Basen
W pielegnacji osób obloznie chorych niezbedny jest basen, wykonany ze sztucznej masy lub ze stali nierdzewnej, gdyz pokrywajaca go emalia z czasem ulega uszkodzeniu. Nierówna powierzchnia basenu moze byc przyczyna uszkodzen skóry na posladkach.
Krzesla sanitarne sa duza pomoca w prawidlowej pielegnacji niesprawnych ruchowo chorych. Zakres funkcjonalnosci krzesla zalezy od rodzaju materialu i wyposazenia w kólka. Krzeslo takie moze byc stosowane przy lózku chorego jako toaleta, ale tez umozliwia przewiezienie chorego do lazienki i najechanie na sedes lub pod prysznic. Moze takze po przykryciu otworu w siedzisku sluzyc jako wózek dla chorego. Istotne jest wtedy, zeby krzeslo mialo nakladane boczne porecze, na które mozna nasuwac blat, wykonany na przyklad ze sklejki. Powstaje wtedy podreczny stoliczek, który jest wygodnym oparciem dla niedowladnych rak.
Cewnik
Do niedawna u osób obloznie chorych z nietrzymaniem moczu znacznego stopnia stosowano odprowadzanie moczu za pomoca cewnika Foleya, zalozonego na stale do pecherza. Zapobiegalo to lezeniu chorego w wilgotnej poscieli, ale niestety postepowanie takie mialo tez swoje ujemne strony. Zalozony na stale cewnik moze byc bowiem zródlem utrzymujacych sie zakazen ukladu moczowego, powstawania odlezyn w cewce moczowej i szyi pecherza. Obecnie cewnik Foleya zaklada sie w wyjatkowych sytuacjach, gdy niemozliwe jest stosowanie innych metod. Cewnikowanie pecherza wykonuja lekarze lub pielegniarki na zlecenie lekarza. Jezeli osoba ma zalozony cewnik Foleya do pecherza moczowego, nalezy pamietac, ze utrzymuje sie on w pecherzu moczowym dzieki umieszczonemu na koncu balonikowi. Po wprowadzeniu cewnika do pecherza balonik wypelnia sie jalowym plynem, który wplywa przez kanal znajdujacy sie w scianie cewnika. W zwiazku z tym nalezy uwazac, zeby na skutek nieuwaznych zabiegów pielegnacyjnych nie wyrwac cewnika, gdyz balonik, którego srednica jest znacznie wieksza od przekroju cewki moczowej, moze uszkodzic jej delikatne scianki. Chorzy powinni wykonywac zabiegi higieniczne, a szczególnie dbac o czystosc w okolicy cewnika. Okres utrzymania cewnika w pecherzu zalezy od rodzaju materialu, z którego zostal on wykonany i waha sie od 10 dni do kilku tygodni. Po uplywie tego okresu lub stwierdzeniu uposledzenia droznosci cewnika, powinien on byc wymieniony, poniewaz zatkanie go moze spowodowac bolesne zatrzymanie moczu. Aby uniknac zageszczania moczu, pacjent musi duzo pic. Jalowosc ukladu moczowego zapewnia zamkniety system zbierania moczu; nie nalezy stosowac zatyczek do cewników. Nie mozna tez - w celu poprawienia droznosci - przeplukiwac ich nawet jalowymi roztworami.
Dla osoby z nietrzymaniem moczu najwazniejsze jest, by jej skóra byla sucha, czysta, nie podrazniona, a przykry zapach wyeliminowany do minimum. Potrzeby te pomagaja zaspokoic liczne preparaty farmaceutyczne, które zapobiegaja podraznieniom skóry. Na wyróznienie zasluguja szczególnie zele myjaco-odkazajace, opatrunki ochronne, kremy ochronne, talk w zelu.
Do zabezpieczenia poscieli mozna stosowac jednorazowe podklady higieniczne i podklady chlonace w zróznicowanych rozmiarach. Ich zewnetrzna warstwe stanowi wlóknina sanitarna, a zastosowana folia zapobiega przemakaniu. Wnetrze najczesciej jest z masy celulozowej lub regenerowanej waty bawelnianej. Nie nalezy stosowac podkladów gumowych, folii i ligniny, gdyz moga przyczynic sie do oparzen skóry i odlezyn.
W 1995 r. w Olsztynie powstalo Stowarzyszenie na Rzecz Chorych Dlugotrwale Unieruchomionych "Niebieski Parasol", wspierane przez Okregowe Rady Pielegniarek i Poloznych. Glówna siedziba Stowarzyszenia miesci sie w Olsztynie przy ul. Krasickiego 1B, tel. (089) 541-22-67, zas jego oddzialy - w Gorzowie Wielkopolskim, Grudziadzu, Kielcach, Nowym Saczu, Siedlcach, Sieradzu, Tarnobrzegu i Wegorzewie. Stosowane srodki pomocnicze powinny byc bezpieczne dla zdrowia i dyskretne. Pozwoli to na ograniczenie, a nawet wyeliminowanie odczuwanego dyskomfortu fizycznego i psychicznego.
Źródło:
"Zyjmy dluzej" 12 (grudzien) 1998