Komplikacje
  • Dieta
    Wybieraj pokarmy bogate w błonnik. Powinieneś spożywać zarówno owoce i warzywa jak i pieczywo pełnoziarniste czy płatki. Takie pokarmy zawierają suchą masę, która pomaga zatrzymać płyny w stolcu. Odpowiednia ilość błonnika tworzy zwarty, jednak odpowiednio miękki stolec powodując odpowiednią pracę jelit. Przy spożywaniu błonnika należy pamiętać także o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, co najmniej 8-10 szklanek wody dziennie.
    Niektóre pokarmy prowadzą do rozwolnienia. Mogą być różne dla różnych osób, ale generalnie pokarmy powodujące rozwolnienie to potrawy pikantne, mocno przyprawione, tłuste, a czasem nawet napoje zawierające kofeinę mogą rozluźniać nadmiernie stolec.
    Niektóre pokarmy powodują zatwardzenia. Należą do nich: mięso, produkty mleczne - przede wszystkim sery.


  • Płyny
    Spożywaj odpowiednio dużo płynów - co najmniej 6-8 szklanek wody dziennie aby utrzymać stolec miękkim. Może się tak zdarzyć, że nie będziesz w stanie wypijać tyle płynów jak zakłada twój program opróżniania jelit. Jeśli masz twardy stolec możesz wypijać codziennie 1/2 szklanki soku ze śliwek.


  • Aktywność ruchowa
    Wzmaga perystaltykę. Jeśli jesteś bardziej aktywny ruchowo zmniejsza to ryzyko zaparć.


  • Leki
    Są trzy rodzaje leków związanych z programem opróżniania jelit.
    • Tworzące masą kałową - są to dodatki dietetyczne z zawartością błonnika, które ukształtują masę kałową i pozwolą się jej swobodnie przemieszczać w jelitach.
    • Zmiękczające masę kałową - pomogą zatrzymać w stolcu większą ilość wody.
    • Stymulatory perystaltyki - są to produkty drażniące jelita, powodując zarazem ruch robaczkowy jelit pozwalający przesuwać masę kałową szybciej utrzymując ją odpowiednio miękką.
    • Kiedy już masz uregulowane wypróżnienia, możesz spokojnie opracować swój program opróżniania jelit. Nieprzestrzeganie tego programu może doprowadzić do niepotrzebnych frustracji, zaparć, lub niekontrolowanych wypróżnień powodujących dodatkowy stres.
    • Jeśli stwierdzisz brak wypróżnienia po codziennych zastosowaniu środków wspomagających wypróżnienia skontaktuj się ze swoim lekarzem.

    ***Twój program opróżniania jelit może zawierać jeden lub więcej dodatkowych składników.



    Sprawdzenie jelit

    Sprawdzenie jelit ma za zadanie kontrolę ostatniego odcinka jelita grubego czy nie zalega tam stolec. Można to robić na początku i końcu programu opróżniania jelit.

    Co będziesz potrzebować:

    • Podkład
    • Rękawiczkę
    • Substancję nawilżającą; żel lub oliwkę
    • Wodę, mydło, ręcznik
    • Torebkę plastikową lub papierową.

    Co należy zrobić:

    • Położyć osobę na lewej stronie ciała i położyć podkład pod pośladki.
    • Włożyć rękawiczkę i posmarować wskazujący palec środkiem zwilżającym. Sucha rękawiczka może uszkodzić tkankę odbytu.
    • Wprowadź palec 2-5 cm w odbyt.
    • Jeśli znajduje się tam stolec, delikatnie go usuń.
    • Umyj pośladki i dokładnie osusz skórę
    • Wyrzuć podkład, rękawiczki i usunięty stolec do torebki plastikowej lub papierowej.


    Ręczna pomoc przy opróżnianiu jelit

    Ręczna pomoc przy opróżnianiu jelit ma za zadanie opróżnić jelita z mas kałowych, przy asyście opiekuna.

    Co będziesz potrzebować:

    • Podkład
    • Rękawiczkę
    • Substancję nawilżającą; żel lub oliwkę
    • Papier toaletowy
    • Wodę, mydło, ręcznik
    • Torebkę plastikową lub papierową.

    Co należy zrobić:

    • Położyć osobę na lewej stronie ciała i położyć podkład pod pośladki.
    • Włożyć rękawiczkę i posmarować wskazujący palec środkiem zwilżającym. Sucha rękawiczka może spowodować otarcia lub uszkodzenia naskórka.
    • Wprowadź palec do odbytu na głębokość około 2,5 cm . Nie wprowadzaj głębiej niż pierwsze zgięcie palca.
    • Delikatnie zacznij poruszać palcem w kółko, spowoduje to pobudzenie perystaltyki i rozluźnienie się odbytu. Przestań, jeśli odbyt się zaciśnie.
    • Użyj ręczników jednorazowych lub papieru toaletowego do oczyszczenia pośladków kiedy już skończycie.
    • Wyrzuć wszystkie zabrudzone stolcem przedmioty: ręczniki papierowe, podkład , rękawiczkę oraz stolec do torebki plastikowej lub papierowej.


    Aplikacja lewatywy

    Pomaga opróżnić jelita.

    Co będziesz potrzebować:

    • Enemę(lewatywę)
    • Rękawiczkę
    • Podkład

    Co należy zrobić:

    • Położyć osobę na lewej stronie i podłożyć podkład.
    • Włożyć rękawiczkę.
    • Zdjąć zatyczkę z lewatywy.
    • Delikatnie wprowadzić cienki koniec enemy do odbytu. Jeśli napotkamy opór należy końcówkę lewatywy wyjąć i sprawdzić palcem co powoduje opór. Jeśli obecny jest stolec należy go delikatnie usunąć ręcznie. Jeśli nie jest możliwe sprawdzenie odbytu i usunięcie stolca: napotykamy na opór, należy zaprzestać prób i zgłosić się do lekarza.
    • Wcisnąć zawartość lewatywy do odbytu.
    • Przenieść się na toaletę jeśli jest to możliwe.
    • Może pomóc delikatne uciskanie dolnej części brzucha lub wzięcie kilku głębokich oddechów, aby pomóc wypchnąć stolec.


    Leki które mogą pomóc w programie opróżniania jelit

    Niektóre leki mogą ci pomóc w opracowaniu swojego programu opróżniania jelit, lub mogą być jego częścią.

    • Leki przeczyszczające
      Pobudzają motorykę jelita grubego.
      Przykłady:
      - Bisacodyl
      - Gliceryna
      - Dulcolax

      Przydatne informacje:
      • Gliceryna jest tańsza niż np. Dulcolax.
      • Leki przeczyszczające wywołują przesuwanie się stolca poprzez pobudzenie motoryki jelita grubego.
      • Leki przeczyszczające zaczynają działać kiedy zetkną się ze ścianą masy kałowej
    • Środki zmiękczające stolec na bazie naturalnej
      Zapobiegają zaparciom.
      Przykłady:
      - Laxiplant
      - Liść senesu
      - Regulax
      - Senokot

      Przydatne informacje:
      • Picie płynów pomaga w rozmiękczeniu stolca.
      • Jeśli stolec stanie się zbyt miękki, mogą się nam przydarzyć wypadki. Zaprzestanie lub zmniejszenie dawek środków może rozwiązać problem.
    • Stymulatory perystaltyki
      Powodują powstawanie ruchu robaczkowego jelit i przez to powodują przesuwanie się masy kałowej w jelitach.
      Przykład:
      - Metoklopramid
      - Cisapryd
      - Sok ze śliwek
      - Śliwki suszone
      - Morele suszone

      Przydatne informacje:
      • Patrz informacje dla "środków zmiękczających stolec"
    • Środki balastowe
      Zwiększają ilość masy kałowej w jelitach.
      • Picie dużej ilości płynów jest bardzo ważne. Kiedy używamy środków regulujących ilość masy kałowej , zbyt mała ilość przyjmowanych płynów może doprowadzić do zaparcia.
      • Środki balastowe mogą być podawane prze rurkę gastryczną z dużą ilością wody.

    • Przykład:
      - Metamucil

      Przydatne informacje:

    • Enema(lewatywa)
      Inaczej nazywane są wlewami doodbytniczymi.
      Przykłady:
      - Woda z mydłem
      - Parafina
      - Ciepła woda
      - Enema

      Przydatne informacje:
      • Enemy używamy tylko wtedy jeśli inne środki takie jak środki przeczyszczające i wspomagające nie działają.
      • Nie używaj zbyt często lewatywy, ponieważ zmniejszają napięcie mięśniowe jelit.


    Leki mogące zakłócić program opróżniania jelit

    Niektóre leki mogą spowodować zakłócenia w naszym programie opróżniania jelit.


    • Leki zawierające wodorotlenek magnezowy lub wodorotlenek glinowy
      Mogą mieć wpływ na trawienie. Mogą spowodować rozwolnienia, jednak stosowane razem spowodują wręcz odwrotny skutek czyli zaparcia.
      Preparaty:
      - Alusal
      - Maalox
      - Mylanta
      - Alumag
      - Manti
      - Gaviscon
      - Amphojel
      - Aflomag
      - Alugastrin
      - Malugastrin
      - Riopan


    • Leki stosowane w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy
      Leki z tej grupy często powodują zaparcia.
      Preperaty:
      - Tagamet
      - Altramet
      - Cimetidine
      - Zantac
      - Ranigast
      - Ranitidine


    • Leki przeciwbólowe z zawartością narkotyków i leki zaliczane do narkotyków
      Powodują zaparcia jeśli nie są przyjmowane z dużą ilością płynów. Mogą też czasami powodować obstrukcje jeśli w tym samym czasie nie będziemy stosować środków balastowych.
      Preparaty:
      - Dafalgan Codeine
      - Panadol Codeine
      - Codeinum phosphoricum
      - Thiocodin


    • Inne leki
      Długie stosowanie tych leków może spowodować zaparcia, jeśli nie będziemy przyjmować dużej ilości płynów.
      Preparaty:
      - Calcium
      - Leki antydeprsyjne
      - Aspiryna
      - Leki antyhistaminowe
      - Suplementy żelaza

    DZIENNIK WYPRÓŻNIANIA

    Jeśli masz kłopoty z kontrolą wypróżnień czy też z programem opróżniania jelit, może ci się przydać prowadzenia swego rodzaju dziennika, w którym można zapisywać wszystko co związane jest z wypróżnieniami. Dziennik taki może się przydać przy wizycie u lekarza.


    Data:
    Czas wypróżnienia:
    Planowane
    Nieplanowane
    Ilość:
    Mało
    Średnio
    Dużo
    Stan:
    Płynny
    Miękki
    Miękki uformowany
    Twardy
    Kolor:
    Pomoc:
    Rodzaj
    Czas
    Enema:
    Rodzaj
    Czas
    Środki przeczyszczające:
    Rodzaj
    Czas


    Źródło:Rehabilitation Institute of Chicago-Brain Injury Team
    Rehabilitation Institute of Chicago-Center for Clinical Excellence
    http://lifecenter.ric.org/content/511/index.html?topic=1&subtopic=110